Volledig recyclebaar, ecologisch, milieuvriendelijk… Allemaal hangen ze nauw samen met wat we de “circulaire economie” noemen. Daarbij dienen de afvalstoffen van nu als de grondstoffen van morgen. De 5 afvalstromen die we hieronder bespreken vormen de kern van deze kringloop. Bedrijven worden aangemoedigd (en in zekere mate zelfs verplicht) om ze vanaf de bron te sorteren en terug te winnen. We nemen in dit artikel enkele weetjes door en geven tips waarmee je alles in goede banen leidt.
Welke materialen zijn volledig recyclebaar?
De onderstaande afvalstromen zijn ‘circulair’ en volledig recyclebaar. Dat betekent dat deze stoffen – na hun recycling – de basis vormen voor nieuwe producten. Daarmee maken we de grondstoffencirkel rond: we gebruiken dus zo veel mogelijk bestaande grondstoffen, zonder nieuwe bronnen te ontginnen.
► Papier & karton: dé hernieuwbare grondstof
De eerste van de reeks afvalstromen die je verplicht bent te sorteren, zijn papier en karton. Ondanks de ontwikkeling van de digitale technologie blijft papier erg populair. Het is goed voor 50% tot 75% van het kantoorafval. Karton is op zijn beurt een van de belangrijkste materialen in de verpakkingsindustrie. Niet weg te denken uit ons dagelijks leven dus.
Papier en karton kunnen we tegelijkertijd beschouwen als een eindproduct én een grondstof. Eenmaal gebruikt zijn ze makkelijk recyclebaar en kan men ze opnieuw integreren in de papierindustrie. Papier kan gemiddeld tot 7 keer worden gerecycled:
- 70% wordt gebruikt voor de productie van grafisch papier (kranten, folders, notitieboekjes, enz.);
- 20% komt terecht in kartonnen verpakkingen;
- 10% worden gebruikt voor andere doeleinden (hygiënepapier of isolatieproducten).
Karton = 100% hernieuwbaar en recyclebaar. Bestaat bij RAJA voor minstens 70% uit gerecycled materiaal. Een kartonnen doos is tot 10 keer te recyclen.
► Metaal: het zwaargewicht van recycling
Metalen zijn echte zwaargewichten in de recyclingwereld. En dat mag je zowel letterlijk als figuurlijk nemen. We kunnen ze oneindig recyclen, zonder kwaliteitsverlies.
Metalen verpakkingen moeten in de PMD-zak belanden of bij het restafval worden gesorteerd.1 Na hun sortering verdeelt men ze in 2 categorieën:
- Ferrometalen: met ijzer als voornaamste bestanddeel (ook staal valt hieronder). Voorbeelden zijn conservenblikken, drankblikjes, koekendozen, enz.
- Non-ferrometalen: koper en aluminium. Voorbeelden zijn schotels voor bereide maaltijden, spuitbussen, enz.
Er zijn duidelijke voordelen aan de recycling van metaal, het is een echte win-win. Met elke ton gerecycled aluminium kan men 95% van de energie besparen die nodig is om primair aluminium te produceren. En tot 85% van de energie voor elke ton gerecycled staal. Dat staat gelijk aan veel minder CO2-uitstoot.
► Glas: de oneindige reïncarnatie
Net zoals metaal is ook glas een 100% recyclebaar materiaal. Het heeft daardoor een bijna oneindige levensduur.2 Door gerecycled glas in te zetten, verbruikt een glasfabriek tot 25% minder energie tijdens het smeltproces. In Nederland wordt bijna 90% van al het glas ingezameld – een van de hoogste percentages in Europa.
Wist je dat men glas meerdere keren sorteert? Bij het recyclingproces wordt er een eerste keer mechanisch gesorteerd om alle metalen elementen te verwijderen (bv. deksels). Daarna volgt een optische sortering: een infraroodstraal elimineert niet-transparante, niet-recyclebare elementen. Tot slot verwijdert een zogenoemde cycloon de laatste elementen vóór het slijpen en smelten kan beginnen.
Een belangrijke opmerking: tijdens het sorteerproces is het noodzakelijk om gekleurd en niet-gekleurd glas apart te houden. Uitsluitend niet-gekleurd glas kan men gebruiken voor het maken van nieuw niet-gekleurd glas.
► Hout: de grondstof die blijft groeien
De grondstof die altijd blijft groeien: dat is hout! Op basis van de eigenschappen, zijn afvalstromen voor hout ingedeeld in een aantal categorieën. In de handel spreekt men van A-, B- en C-hout:
- A-hout = onbehandeld (bv. ruw hout, planken, pallets)
- B-hout = niet-verontreinigd behandeld (bv. deuren, tafels, kasten)
- C-hout = verontreinigd behandeld (bv. geïmpregneerd hout)
A- en B-hout worden verwerkt tot houtsnippers. Zo’n 75% hiervan dient als grondstof voor de productie van spaanplaten, pallets, briketten, enz. De overige 25% gebruikt men als groene brandstof voor de opwekking van energie. C-hout wordt niet gebruikt voor recycling maar wordt op een milieuvriendelijke manier afgebroken.
► Recyclebaar plastic: altijd even chic
Van alle afvalstromen is plastic op dit ogenblik degene met de laagste recyclingcijfers. In Europa is energieterugwinning de meest gebruikte methode om plastic afval af te voeren, gevolgd door storten. Nederlanders verbruiken per jaar zo’n 26 miljard plastic verpakkingen. Per persoon komt dat overeen met 1500 plastic verpakkingen per jaar, of vier per dag.3 Op vlak van plasticrecycling doet Nederland het op Europees niveau relatief goed. Zo’n 50% van het plastic gebruikt men opnieuw.4
De grootste uitdaging bij de recyclage van plastic schuilt in het feit dat er zoveel verschillende soorten van zijn. Die moeten via verschillende processen worden verwerkt. Daarom is het van belang om de PMD-zak zo optimaal mogelijk te benutten. Meer informatie over de sorteerregels vind je o.a. via de Afvalscheidingswijzer.
De toekomst van plastic hangt af van het sorteerproces. Hoe efficiënter we alle soorten plastic scheiden, hoe meer plastic we kunnen recyclen en herwerken. Plastic blijft per slot van rekening nog altijd een van de best en vaakst te recyclen afvalstoffen.
RAJA helpt je graag om sneller en makkelijker te sorteren. Maak bijvoorbeeld gebruik van gekleurde afvalzakken en vuilnisbakken. Zo kan je de verschillende afvalstromen in je bedrijf vanaf de eerste stap gescheiden houden.
Bronnen:
1 www.nedvang.nl/recycling-nederland/blik-metaal/
2 www.nederlandseglasfabrikanten.nl/duurzaamheid/recycling-van-glas/
3 www.businessinsider.nl/ieder-jaar-verbruiken-nederlanders-26-miljard-plastic-verpakkingen-dat-aantal-blijft-stijgen-maar-daar-is-makkelijk-iets-aan-te-doen/
4 www.afvalfondsverpakkingen.nl/monitoring/publieksrapport/
Ik was totaal niet op de hoogte van de recyclagewaarde van de verschillende stoffen. Dat metaal oneindig gerecycleerd kan worden, wist ik helemaal niet. Ik denk dat zowel recyclage als afvalverwerking nog veel verbeterd kan worden.
Ons bedrijf doet veel aan recycling en we moeten daarom al het afval scheiden. We hebben daarom bijvoorbeeld afvalbakken met een PMD-zak, zodat we ook metalen kunnen scheiden en laten recyclen. Bijzonder trouwens dat metaal oneindig gerecycled kan worden!